Tổ chức giáo hội
Gia đình Phật tử là tổ chức giáo dục thanh thiếu niên Phật giáo tại Việt Nam được thành lập từ 1940, mang tên chính thức vào năm 1951, trên cơ sở tổ chức giáo dục thanh thiếu niên do cụ Tâm Minh - Lê Đình Thám sáng lập. Tổ chức GĐPT không phải là một tổ chức mới xuất hiện mà có nguồn gốc từ phong trào chấn hưng Phật giáo. Hiện nay, Gia đình phật tử Việt Nam có hơn 150 ngàn huynh trưởng và đoàn sinh. Mục đích và tôn chỉ của GĐPTVN là đào tạo thanh thiếu niên thành Phật tử chân chính, góp phần xây dựng xã hội theo tinh thần Phật giáo.
Qui định về tổ chức GĐPT đã được ghi trong Hiến chương Phật giáo. Hệ thống tổ chức GĐPT Việt Nam hiện nay từ cấp Trung ương đến địa phương. Sinh hoạt của GĐPT hiện nay là các ngày nghỉ trong tuần, các ngày lễ của Phật giáo, mỗi buổi sinh hoạt đều có chương trình tu học sinh hoạt, sôi động trong những ngày nghỉ hè. Tham gia sinh hoạt GĐPT là một sự lựa chọn của thanh thiếu niên tại địa phương có hoạt động hấp dẫn trong những ngày hè. Sự sinh hoạt của GĐPT nhằm mục đích đào tạo và huấn luyện đoàn sinh trở thành người công dân tốt, có đạo đức, có trách nhiệm với gia đình và xã hội, năng động trong cuộc sống.
Vì thế, người học có niềm tin vào Tam Bảo, tinh tấn tu tập, thì cá nhân của mỗi tín đồ có thể chuyển hóa khổ đau ngay trong hiện tại; họ có thể bình thản trước nghịch cảnh, tỉnh thức đối mặt với cuốc sống không như ý; họ có thể tự mình tiêu hóa phiền não thành niềm vui, tự tại, hạnh phúc cho mình và tha nhân.
Tùy theo ảnh hưởng Phật giáo từng địa bàn khác nhau mà hình thành nên nhiều hay ít gia đình Phật tử. Ở miền Bắc nói chung, tỉnh Hà Nam nói riêng, các thanh thiếu niên đến chùa học Phật pháp, tụng kinh, nghe giảng đạo lí, vui hát, dâng hoa…. đó đều là những hình thức sinh hoạt của gia đình Phật tử, kèm theo làm việc thiện, tổ chức thăm người nghèo, tặng quà… để tập huấn cho các thanh thiếu niên thấu hiểu việc hành xử, lòng từ bi và vị tha.
Cũng như các tỉnh, thành khác ở phía Bắc, tỉnh Hà Nam hiện tại đã thu hút một số thanh thiếu niên đến sinh hoạt tại các chùa, có các khóa tu cho thanh thiếu niên. Mặc dù ít, nhưng vẫn có hoạt động xã hội, học hỏi giáo lý, sinh hoặt gắn kết cộng đồng và hoạt động này mang lại hiệu quả cao. Đây là nét phát triển đáng lưu ý của Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Hà Nam, thời gian gần đây một số thanh thiếu niên liên kết nhau, qua hình thức giao lưu sinh hoạt, dần dần hình thành những nhóm nhỏ, báo hiệu gia đình Phật tử tại tỉnh Hà Nam đang dần phát triển. Nhìn chung, gia đình Phật tử mang lại nhiều hoạt động có ý nghĩa cho xã hội, cho cộng đồng, giúp cho nhiều nam nữ thanh, thiếu, đồng niên có được lối sống lành mạnh, đẹp đạo - tốt đời.
Thích Viên Hiếu
